Odkryty niezależnie przez Pierre'a Janssena i Josepha Normana Lockyera w 1868 r.
Gaz bierny chemicznie, bezbarwny, bezwonny i bez smaku
Drugi, po wodorze, jeżeli chodzi o rozpowszechnienie
we Wszechświecie
_____Hel jest pierwiastkiem odkrytym wcześniej na Słońcu niż na Ziemi, gazem stosowanym do napełniania balonów i wytwarzania obojętnej atmosfery w operacjach spawania i cięcia metali;
dla człowieka jest nieszkodliwy, lecz wywołuje przyjemne odurzenie.
Jest to więc gaz o wielostronnym zastosowaniu praktycznym, używany jest również w celach rozrywkowych (napełnianie baloników).
_____Hel jest bardzo rozpowszechniony we Wszechświecie, ustępując pod tym względem tylko wodorowi.
W atmosferze ziemskiej helu jest znacznie mniej.
_____Hel rozpoczyna grupę VIIIA (18) pierwiastków, zamykającą prawą stronę układu okresowego - grupę helowców, czyli gazów szlachetnych.
Charakterystyczną cechą tych gazów jest ich bierność chemiczna.
_____Hel to jedyny pierwiastek, którego nie można przekształcić w ciało stałe przez obniżenie temperatury.
W temperaturze zera bezwzględnego pozostaje on ciekły. Krytyczna temperatura helu jest niewiele wyższa od zera bezwzględnego. Hel można więc zestalić, stosując jednocześnie niską temperaturę i wysokie ciśnienie.
Krytyczne temperatury zamarzania gazów
_____Gazowy hel niezwykle szybko rozszerza się pod wpływem temperatury, więc chociaż ma prawie dwukrotnie większą gęstość niż wodór,
jego siła nośna stanowi blisko 98% nośności wodoru.
Ze względu na tę właściwość, a także niepalność, hel jest często stosowany do napełniania sterowców, balonów i baloników dla dzieci.
_____Możliwe jest otrzymanie czystego gazowego helu bezpośrednio z powietrza.
Skrapla się je przez oziębienie do temperatury nieco niższej niż krytyczna temperatura wodoru.
W stanie gazowym pozostaje wówczas tylko praktycznie czysty hel, który ma najniższą temperaturę wrzenia spośród gazów atmosferycznych.
_____Na skalę przemysłową otrzymuje się jednak hel z gazu ziemnego. Gaz ten, którego głównym składnikiem jest metan.
Surowy gaz ziemny zawiera, obok metanu, pewne ilości azotu i helu.
Przez skroplenie tej mieszaniny otrzymuje się hel. Podczas obniżania temperatury skrapla się najpierw metan, a następnie azot.
Po usunięciu skroplonych gazów pozostaje dość czysty hel, który oczyszcza się dokładnie przepuszczając go przez węgiel aktywny w temperaturze nieznacznie niższej od temperatury wrzenia azotu.