Menu1

Prace dyplomowe

Wprowadzenie


W ostatnim trzydziestoleciu dynamicznemu rozwojowi biologii molekularnej towarzyszył równoległy, równie dynamiczny rozwój metod analitycznych, które, by spełnić coraz wyższe wymagania badaczy, musiały dostarczyć wyniku jednoznacznego i jednocześnie możliwie najbardziej precyzyjnego. Pośród biomolekuł szczególnie intensywnie badanych, kwasy nukleinowe zajmowały i wciąż zajmują pozycję wyróżniającą. Związane jest to z faktem, że kwasy nukleinowe w żywych organizmach odgrywają podstawową rolę, począwszy od zapisu informacji genetycznej (DNA) warunkującej funkcjonowanie organizmów, przez udział w procesie biosyntezy białek (mRNA i tRNA), do podstawowych elementów budulcowych dużych, biologicznie funkcjonalnych struktur takich jak np. rybosomy (rRNA). Dlatego też szczególnie dużo wysiłku poświęcono badaniom nad udoskonaleniem metod analitycznych kwasów nukleinowych. Jedną z nich jest metoda wykorzystująca wyjątkowo specyficzne, wzajemne oddziaływania kwasów nukleinowych, tzn. naturalną właściwość tworzenia struktur dwu- lub trójniciowych (dupleksów i tripleksów). W metodzie tej, stosując tzw. oligonukleotydowe sondy molekularne, możliwe jest wyszukanie w badanym DNA lub RNA sekwencji komplementarnych jedynie do sondy, wśród wielu innych, nawet bardzo podobnych. Zrodziło to ogromne zapotrzebowanie ze strony laboratoriów badawczych i diagnostycznych na sondy oligonukleotydowe, szczególnie takie, których wykrywanie oparte jest na tzw. detekcji nieradioizotopowej. Jak dotąd ukazało się kilkaset prac opisujących metody syntezy takich sond, jednakże trudno jest przyjąć którąś z nich jako metodę uniwersalną. Ponadto, metody te z reguły ukierunkowane są na syntezę jednego typu sondy i często wymagają stosowania złożonych substratów, co jest możliwe tylko w odpowiednio przygotowanych i wyspecjalizowanych laboratoriach. Stopień trudności przygotowania oligonukleotydowych sond molekularnych o nieradioizotopowej detekcji warunkuje ich dostępność i powszechność stosowania w badaniach biologii molekularnej i, co może ważniejsze, w diagnostyce klinicznej. Dlatego też podjąłem badania nad opracowaniem nowych, bardziej uniwersalnych metod syntezy oligonukleotydowych sond molekularnych o nieradioizotopowej detekcji, gdyż, w moim przekonaniu, może to przyczynić się do dalszego upowszechnienia stosowania tego typu "narzędzi molekularnych" w analityce laboratoryjnej i klinicznej. Wyniki tych badań stanowią treść niniejszej rozprawy.
 


Menu2